Witaminy prenatalne dla kobiet planujących ciążę, w ciąży i karmiących piersią. Ranking DOBRYCH suplementów, zgodnych z najnowszymi rekomendacjami.
W lipcu 2020 roku pojawiły się nowe wytyczne Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych.
Czas zatem na aktualizację moich zestawień witamin prenatalnych sprzed ponad 3 lat.
Ten wpis będzie pierwszym z serii czterech.
Zacznę od krótkiego wstępu, w którym powiem Wam jakie składniki (zgodnie z aktualnymi rekomendacjami) należy suplementować i w jakich ilościach. Polecam przeczytać też artykuł z pełną treścią zaleceń – kliknij TUTAJ.
W dalszej części znajdziecie RANKING najlepszych zestawów witamin prenatalnych, które polecam. Są one zgodne z zaleceniami i nie zawierają zbędnych składników.
W kolejnych artykułach (podlinkowane poniżej) zrobiłam ranking suplementów prenatalnych z DHA, tych najsłabszych na rynku, a także średnich zestawów prenatalnych.
Stay tuned!
Zgodnie z najnowszymi rekomendacjami PTGiP zaleca się przyjmować:
Foliany
1. Wszystkie kobiety w wieku rozrodczym (15-49 lat) powinny przyjmować kwas foliowy w dawce 0,4 mg każdego dnia, jako uzupełnienie bogatej w foliany diety.
2. W I trymestrze (do końca 12. tygodnia ciąży) stosowanie kwasu foliowego w dawce 0,4-0,8 mg/doba.
3. Po 12. tygodniu i w okresie karmienia w populacji kobiet bez dodatkowych czynników ryzyka, stosowanie kwasu foliowego w dawce 0,6-0,8 mg/d.
4. U pacjentek z dodatnim wywiadem w kierunku NTD w poprzedniej ciąży, stosowanie 4 mg/d kwasu foliowego w ściśle określonym czasie tj. na co najmniej 4 tyg. przed planowaną koncepcją i przez pierwsze 12 tyg. ciąży, a następnie zmniejszenie dawki tak jak w populacji ogólnej.
5. U kobiet z grupy podwyższonego ryzyka niedoboru folianów i wad cewy nerwowej tj.:
- chorujące na cukrzycę typu I lub II przed ciążą,
- stosujące w okresie ciąży lub przed ciążą leki przeciwpadaczkowe, metotreksat, cholestyraminę, metforminę, sulfadiazynę,
- stosujące używki,
- z niewydolnością nerek lub wątroby,
- z BMI>30,
- po operacjach bariatrycznych lub z chorobami przewodu pokarmowego skutkującymi zaburzeniami wchłaniania (ch. Leśniowskiego–Crohna, colitis ulcerosa, celiakia),
stosowanie folianów (kwas foliowy i/lub aktywne foliany) w dawce 0,8 mg/d co najmniej 3 miesiące przed planowana koncepcją oraz w okresie ciąży i karmienia.
6. Zapotrzebowanie kobiet karmiących piersią na kwas foliowy jest wyższe niż podczas ciąży. Dlatego bardzo ważne jest regularne stosowanie folianów również w tym okresie.
Jod
Zawartość jodu w pokarmie zależy od regionu, diety oraz od puli zapasowej uwalnianej w tarczycy. Jednak najnowsze rekomendacje WHO i ATA (American Thyroid Association) na temat łącznej dziennej podaży jodu u kobiet w ciąży i karmiących piersią, mówią o ilości 250 mcg na dobę.
Średnio z diety w Polsce przyjmuje się 100 mcg jodu dziennie, dlatego wszystkie ciężarne bez chorób tarczycy powinny suplementować 150-200 mcg jodu na dobę.
W przypadku kobiety z chorobami tarczycy suplementacji jodu powinna odbywać się pod kontrolą stężenia hormonów tarczycy i przeciwciał przeciwtarczycowych. Ta sytuacja wymaga od lekarza prowadzącego dopasować ilości do konkretnej pacjentki.
Maksymalnie bezpieczna porcja jodu na dobę (z pożywienia i suplementacji), która nie będzie wpływać negatywnie na przebieg ciąży oraz na ciężarną wynosi w krajach Unii europejskiej 600 mcg na dobę.
Witamina D
U zdrowych kobiet, bez obciążeń oraz z prawidłowym BMI zaleca się 1 500-2 000 j.m. na dobę.
U kobiet z BMI>30 można rozważyć ilość 4 000 j.m. na dobę.
Oczywiście najlepiej by było wykonać najpierw badanie z krwi określające aktualne stężenie witaminy D w surowicy [25(OH)D], a dopiero na podstawie wyniku dopasować właściwą suplementację do konkretnej kobiety.
DHA
Płodowe zapotrzebowanie na kwas DHA znacząco wzrasta w III trymestrze ciąży. Jednak kobiety, które spożywają mało ryb albo wcale, powinny rozpocząć suplementację już w okresie planowania ciąży, kontynuować przez całą ciążę oraz przyjmować kwas DHA aż do zakończenia laktacji.
Zgodnie z aktualną wiedzą i wytycznymi PTGiP na temat wpływu kwasu DHA na ciążę zaleca się u:
- wszystkich ciężarnych minimum 200 mg DHA dziennie, przy tygodniowym spożyciu minimum 2 porcji (ok. 130 g/porcję) tłustych ryb morskich,
- kobiet spożywających małe ilości ryb w ciąży i w okresie przedkoncepcyjnym – należy rozważyć większe ilości DHA, na poziomie 500-600 mg na dobę,
- kobiet obciążonych wysokim ryzykiem porodu przedwczesnego 1000 mg DHA na dobę.
Żelazo
Biorąc pod uwagę to, że zarówno nadmiar jak i niedobór żelaza wpływa niekorzystnie na przebieg ciąży i wyniki położnicze oraz możliwe są inne przyczyny niedokrwistości niż niedobór żelaza, PTGiP rekomenduje:
- stosowanie preparatów żelaza przed 16 t.c. u kobiet z niedokrwistością z niedoboru żelaza, czyli jeśli hemoglobina jest niższa niż 11 g/dl oraz stężenie ferrytyny jest obniżone (wynik <60 mcg/l).
- możliwość suplementacji żelaza po 16 tygodniu ciąży w dawce do 30 mg/d u kobiet bez anemii, ale z obniżonym stężeniem ferrytyny <60 mcg/l.
- w leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza zaleca się stosowanie niskich ilości żelaza doustnie przez dłuższy czas; w razie braku poprawy wyników należy zmienić preparat lub zwiększyć ilość obecnego; nadal trzeba monitorować poziom żelaza we krwi,
- w przypadku znacznej niedokrwistości z niedoboru żelaza, kiedy preparaty doustne żelaza nie dają efektów oraz, gdyż hemoglobina [Hb] spadnie poniżej 7, należy rozważyć konieczność przetoczenia krwi
Obecnie to lekarz prowadzący na podstawie wyników zaleca dla konkretnej kobiety suplementację żelazem bądź jej brak. Jeśli bierzesz jakiekolwiek preparaty multiwitaminowe, powiedz o nich lekarzowi.
Podsumowując rekomendacje PTGiP
Zgodnie z aktualnymi wytycznymi PTGiP, podczas ciąży i w okresie laktacji powinnaś suplementować foliany, jod, witaminę D, kwas DHA i żelazo w określonych przypadkach (decyduje lekarz). Niestety, nawet stosując zbilansowaną zróżnicowaną dietę, nie uda się pokryć dziennego zapotrzebowania na te substancje z pożywienia. Dlatego należy dbać o zdrową dietę oraz racjonalną suplementację.
Dodatkowo, szczególnie w okresie prekoncepcyjnym, poza rekomendowanymi przez PTGiP składnikami, warto dodatkowo rozpatrzeć stosowanie choliny oraz witamin B6 i B12. Przybywa coraz więcej publikacji na temat tego, że cholina wraz z kwasem foliowym oraz witaminami B12 i B6 wspomaga utrzymanie prawidłowego metabolizmu homocysteiny, nie dopuszczając do jej zbyt wysokiego poziomu.
Suplement suplementowi nierówny
Wracając do tematu zestawów prenatalnych i tego czy warto je stosować czy lepiej poszukać pojedynczych składników. Powiem tak. Ta decyzja należy do Ciebie. W zależności od potrzeb, Twojej diety, wyników krwi oraz ewentualnych wskazań lekarza prowadzącego. Z pewnością łatwiej kupić DOBRE witaminy i minerały prenatalne, który zawierają wszystko co potrzeba. Jeśli jednak chcesz, możesz oczywiście spróbować sama skomponować składniki w pojedynczych preparatach.
Co do zestawów prenatalnych, niestety większość z nich:
- Nie spełnia wytycznych PTGiP w kwestii odpowiedniej ilości podstawowych składników – folianów, jodu, DHA, witaminy D czy żelaza.
- Zawiera zbyt wiele ZBĘDNYCH składników. Nie ma potrzeby stosowania większej liczby składników w suplementach diety szczególnie w okresie w ciąży i karmiących piersią niż te, które zaleca PTGiP. Są takie które zawierają ich aż ponad 20.
- W jednej tabletce/kapsułce znajdują się substancje, które wzajemnie wykluczają swoje wchłanianie [np. magnez, żelazo i wapń].
- Składniki są w formie słabo / źle wchłanialnej [np. połączenia nieorganiczne].
- Brak informacji z jakiego źródła jest kwas DHA.
Dobre zestawy witamin prenatalnych dla kobiet planujących ciążę i w I trymestrze
Prenatal Uno
⇒ skład 1 kapsułka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) 400 mcg,
- jod (jodek potasu) 150 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- cholina (dwuwinian choliny) 125 mg.
- witamina B6 (chlorowodorek pirydoksyny) 1,25 mg,
- witamina B12 (metylokobalamina) 1 mcg,
- imbir ([Zingiber officinale radix] w postaci ekstraktu 20:1) 600 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Super + wyciąg z imbiru ma za zadanie łagodzić mdłości.
Pueria Uno
⇒ skład 1 kapsułka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) 400 mcg,
- jod (jodek potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- cholina (dwuwinian choliny) 130 mg.
- witamina B6 (chlorowodorek pirydoksyny) 1,9 mg,
- witamina B12 (metylokobalamina) 2,6 mcg,
⇒ skład 1 kapsułka z DHA (olej z anchois):
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) 300 mg,
- EPA (kwas eikozapentaenowy) 30 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek + 30 kapsułek z DHA (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Super, nic dodać, nic ująć.
Pregna Start
⇒ skład 1 tabletka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) 400 mcg,
- jod (jodan potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- cholina (dwuwinian choliny) 125 mg.
- witamina B6 (chlorowodorek pirydoksyny) 1,4 mg,
- witamina B12 (metylokobalamina) 2,5 mcg,
- cynk (cytrynian cynku) 5 mg.
Dostępne opakowania: 30 tabletek (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Super, nic dodać, nic ująć.
Omegamed Optima Start DHA
⇒ skład 1 kapsułka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów ActiFolin (sól glukozaminowa kwasu (6S)-5-metylotetrahydrofoliowego) 400 mcg,
- jod (jodan potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- DHA (olej z mikroalg Schizochytrium sp.) 200 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Super, nic dodać, nic ująć.
Composita One
⇒ skład 1 kapsułka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) i
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) łącznie 800 mcg,
- jod (jodek potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- witamina B6 (chlorowodorek pirydoksyny) 2,6 mg,
- witamina B12 (metylokobalamina) 4 mcg,
⇒ skład 1 kapsułki z DHA (olej rybi, choć nie wiadomo z jakiej dokładnie):
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) 300 mg,
- EPA (kwas eikozapentaenowy) 60 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek + 30 kapsułek z DHA (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Ogólnie jest bardzo dobrze. Jeden mały minus za to, że nie wiemy dokładnie ile jest kwasu foliowego a ile jego aktywnej formy. Drugi minus za to, że nie podano z jakich ryb są kwasy DHA i EPA. Ponieważ jednak suplement jest do stosowania u kobiet planujących ciążę oraz w I trymestrze, przymykam oko.
Dobre zestawy witamin prenatalnych dla kobiet w II, III trymestrze oraz podczas laktacji (nie zawierające żelaza)
Pueria Duo
⇒ skład 1 kapsułka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 300 mcg,
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) 312 mcg,
- jod (jodek potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- cholina (dwuwinian choliny) 130 mg.
⇒ skład 2 kapsułki z DHA (olej z anchois):
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) 600 mg,
- EPA (kwas eikozapentaenowy) 60 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek + 60 kapsułek z DHA (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Jest super. Nic dodać, nic ująć. Do stosowania od II trymestru ciąży do końca laktacji.
Prenasol DHA
⇒ skład 2 kapsułki:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów (sól glukozaminowa kwasu (6S)-5-metylotetrahydrofoliowego) 400 mcg,
- jod (jodan potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- DHA (olej z mikroalg Schizochytrium sp.) 450 mg.
Dostępne opakowania: 60 kapsułek (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Jest bardzo dobrze. Kwasu DHA jest powiedzmy wystarczająco. Do stosowania przez cały okres ciąży i podczas laktacji.
Pregna Plus Bez Żelaza
⇒ skład 1 kapsułka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) 200 mcg,
- jod (jodan potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- DHA (olej z tuńczyka) 50 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Jest dobrze, choć tego kwasu DHA jest tu bardzo malutko, więc należy dokupić preparat z kwasami omega. Do stosowania przez cały okres ciąży.
Dobre zestawy witamin prenatalnych dla kobiet w II, III trymestrze oraz podczas laktacji (zawierające żelazo)
Prenatal Classic
⇒ skład 1 kapsułka Classic:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) 400 mcg,
- jod (jodek potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- cholina (dwuwinian choliny) 125 mg,
- witamina B6 (chlorowodorek pirydoksyny) 2,6 mg,
- witamina B12 (metylokobalamina) 4 mcg,
- żelazo (fumaran żelaza (II)) 30 mg,
- laktoferyna 20 mg,
- selen (selenian sodu) 55 mcg.
Dostępne opakowania: 90 kapsułek (na 90 dni stosowania).
Prenatal Duo
⇒ skład 1 kapsułka Classic
⇒ skład 2 kapsułki z DHA (olej z anchois, sardynek i makreli):
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) 600 mg,
- EPA (kwas eikozapentaenowy) 70 mg,
- witamina E (octan DL-alfa-tokoferylu) 11,7 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek Classic + 60 kapsułek z DHA (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Jest super. Laktoferyna wiąże żelazo z diety i jest odpowiedzialna za jego wykorzystanie przez krwinki czerwone. Selen wspomaga pracę tarczycy. Do stosowania od 13. tygodnia ciąży aż do końca laktacji.
Omegamed Optima DHA
⇒ skład 1 kapsułka Optima:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów Actifolin (sól glukozaminowa kwasu (6S)-5-metylotetrahydrofoliowego) 400 mcg,
- jod (jodek potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- żelazo (difosforan żelaza (III), (pirofosforan żelaza (III)) 30 mg,
⇒ skład 1 kapsułka z DHA (olej z mikroalg Schizochytrium sp.):
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) 200 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek Optima + 30 kapsułek z DHA (na 30 dni stosowania).
Omegamed Optima Forte DHA
⇒ skład 1 kapsułka Optima
⇒ skład 3 kapsułki z DHA (olej z mikroalg Schizochytrium sp.):
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) 600 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek Optima + 90 kapsułek z DHA (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Jest super. Do stosowania od 13. tygodnia ciąży aż do końca laktacji.
Pregna Plus
⇒ skład 1 kapsułka:
- kwas foliowy (kwas pteroilomonoglutaminowy) 400 mcg,
- aktywna forma folianów (L-metylofolian wapnia) 200 mcg,
- jod (jodan potasu) 200 mcg,
- witamina D (cholekalcyferol) 2 000 j.m.,
- żelazo (fumaran żelaza (II)) 27 mg,
- DHA (olej z tuńczyka) 50 mg.
Dostępne opakowania: 30 kapsułek (na 30 dni stosowania).
♥ Opinia Matki Aptekarki ♥
Jest dobrze, choć tego kwasu DHA jest tu bardzo malutko, więc należy dokupić preparat z kwasami omega. Do stosowania od 13. tygodnia ciąży aż do końca laktacji.
Podsumowując,
Mam nadzieje, że planując ciążę, będąc w ciąży bądź karmiąc piersią wybierzesz jeden z 15 powyższych suplementów. Są to najlepsze produkty jakie znajdziesz obecnie na polskim rynku. Co najważniejsze, spełniają wytyczne Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników.
Enjoy!
Ana
Więcej na temat witamin i minerałów niezbędnych podczas planowania ciąży, w ciąży oraz podczas laktacji przeczytasz w poniższych artykułach:
Bibliografia:
[1] https://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2019/Stosowanie%20witamin%20i%20mikroelement%C3%B3w%20u%20kobiet%20planuj%C4%85cych%20ci%C4%85%C5%BC%C4%99%2C%20ci%C4%99%C5%BCarnych%20i%20karmi%C4%85cych_0.pdf
[2] http://perinatologia.umed.pl/wp-content/uploads/2018/02/56597-143992-2-PB.pdf
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6888330/
[4] https://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2020/REKOMENDACJE%20PTGIP%20SUPLEMENTY%20W%20CI%C4%84%C5%BBY%202020-07-28%20bo.pdf
[5] Moczulska Hanna i in., Stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Genetyki Człowieka i Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w sprawie zlecania i interpretacji wyników badań pod kątem wariantów genetycznych w genie MTHFR, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017, tom 2, nr 5, s. 234–238, https://journals.viamedica.pl/ginekologia_perinatologia_prakt/article/download/57136/43051
[6] Ruchała M., Szczepanek-Parulska E., Płaczkiewicz-Jankowska E.: Diagnostyka i leczenie chorób tarczycy u kobiet w ciąży według wytycznych American Thyroid Association 2017. Med. Prakt., 2017; 12: s. 48–59
[7] Szajewska Hanna, Pytania do ekspertów. Zasady suplementacji kwasów tłuszczowych omega-3, 1.08.2011, http://www.mp.pl/artykuly/60524
Farmaceutka, autorka bloga „Matka Aptekarka” oraz książki „Naturalna Odporność”.Ekspertka, która w przystępny sposób przekazuję wiedzę na temat właściwego stosowania i dawkowania leków i suplementów u dzieci, kobiet w ciąży oraz mam karmiących piersią. Przygotowuje popularne zestawienia, rankingi i porównania kosmetyków dla najmłodszych. Prywatnie szczęśliwa mama Antosi i Miśki.