Co powinien zawierać bezpieczniejszy i skuteczny preparat chroniący dzieci przed komarami i kleszczami? DEET, ikarydynę a może olejki eteryczne?

Dzisiaj przygotowałam dla Was bardzo ważny, ciekawy i dla wielu osób z pewnością zaskakujący artykuł. Powiem Wam, że nie mogłam się doczekać kiedy go już opublikuję, ale uznałam, że dopiero teraz moment jest idealny. W końcu zrobiło się cieplej, majówka zbliża się wielkimi krokami, a balkony, tarasy i ogrody właśnie odżywają po zimie. Przyznam, że nasza loggia jest już całkowicie przygotowana, ba! nawet truskawki i pelargonie posadzone 🙂

Balkon Matki Aptekarki

 

A co to oznacza? Oznacza, że to najlepszy moment na zaopatrzenie się w krem z filtrem UV oraz preparat chroniący przed komarami, kleszczami i meszkami. Ale! Zanim to zrobicie, zanim zaczniecie szukać repelentów w sklepach internetowych (takie mamy czasy, że to właśnie w sieci poszukujemy informacji i kupujemy), zapraszam Was do przeczytania poniższego artykułu. Dzięki niemu świadomie wybierzesz preparat, który będzie maksymalnie skuteczny i bezpieczny dla Twojego dziecka. Co więcej, będziesz mogła używać jeden repelent dla całej rodziny. Czyż nie brzmi to fantastycznie?

 

Podstawowe zasady ochrony przed komarami, meszkami, kleszczami i innymi owadami

Zanim przejdę do porównania substancji chroniących przed owadami i kleszczami, zapraszam Cię do zapoznania się z poniższymi zasadami:

  • Kąpiel w ciągu dnia, żeby zmyć pot, którego zapach bardzo przyciąga komary i inne owady.
  • Moskitiery – zarówno na oknach jak i jako ochrona wózka dziecięcego, fotelika samochodowego itd.
  • Jasne ubrania – komary lecą do intensywnych kolorów, więc lepiej ich nie kusić 😉
  • W miejscach, gdzie są duże skupiska komarów, kleszczy i innych robaczków należy zakładać ubrania, które pokrywają maksymalnie powierzchnię ciała, tj. bluzki z długim rękawem, spodnie z długimi nogawkami, pełne buty zamiast sandałów czy klapek oraz czapkę / kapelusz.
  • Podczas spaceru po lesie lub w wysokiej trawie nogawki spodni najlepiej włożyć w skarpetki.
  • W trakcie przebywania na świeżym powietrzu oraz po powrocie ze spaceru / wycieczki do domu przejrzyj całe ciało oraz odzież pod kontem obecności kleszczy. Szybkie usunięcie wbitych już kleszczy może zapobiec niektórym chorobom. Prysznic zaraz po powrocie do domu może uniemożliwić przyczepienie się kleszczy lub ułatwić wykrycie świeżo wbitych.

 

Zadania repelentów

Głównym zadaniem repelentów jest zapobieganie chorobom wektorowym, które roznoszone są przez:

  • komary (malaria, denga, chikungunya, Zika, żółta groączka, japońskie zapalenie mózgu),
  • kleszcze (borelioza, kleszczowe zapalenie mózgu, babeszjoza).

 

Idealny preparat chroniący przed komarami i kleszczami dla dzieci

Idealny repelent chroniący przed komarami, meszkami i kleszczami powinien posiadać następujące właściwości:

  • być całkowicie bezpieczny,
  • dawać stuprocentową ochronę,
  • posiadać długi czas działania,
  • nie mieć granicy wiekowej od jakiej można stosować dany repelent,
  • być łatwy w obsłudze,
  • nie dawać działań niepożądanych,
  • mieć taki dozownik, który nie będzie powodował strat, a aplikacja będzie bezpośrednio na skórę (np. spray sprawia, że rozpylany produktu jest wszędzie dookoła, nie tylko na skórze),
  • być niedrogi.
  • mieć przyjemny, delikatny zapach,
  • zawierać bezpieczne substancje pomocnicze przedłużające czas działania repelentu,
  • mieć przyjemną konsystencję, tzn. nie kleić się, nie pozostawiać tłustych plam.
  • najlepiej, żeby miał postać balsamu, mleczka, kremu, emulsji, żelu albo chusteczek nawilżanych.

 

Wiem, rozmarzyłam się. Na pewno nie istnieje idealny repelent, który spełni wszystkie te wymagania, ale znam takie, którym brakuje naprawdę niewiele.

 

Ankieta na IG i FB

Na początku kwietnia na Instagramie i Facebooku opublikowałam post na temat repelentów dla dzieci. Zapytałam Was w nim, który preparat stosowaliście w zeszłych latach i który zamierzacie wybrać w tym roku. I… muszę przyznać, że z przyjemnością czytałam Wasze odpowiedzi.

Zdecydowana większość z Was wybrała preparat z ikarydyną lub olejkami eterycznymi. Od razu powiem, że macie za to u mnie ogromnego plusa. Cieszę się, że edukacja nie idzie w las.

Niewielka część mam napisała, że stosuje DEET u swoich maluchów. Czy to dobrze czy źle, odpowiem w dalszej części tego wpisu.

Bardzo miłe było również to, że wiele z Was stosuje dokładnie ten sam repelent co ja i moja rodzina 🙂

 

I teraz, pomyślałam, że porównam do siebie trzy najpopularniejsze substancje, o których pisałyście w komentarzach, czyli:

  • DEET (N, N-dietylo-meta-tuluamid),
  • ikarydyna (pikarydyna),
  • olejki eteryczne (m.in. citronellowy, lawendowy, eukaliptusowy, geraniowy, paczulowy).

 

Zrobię to jednak w trochę inny sposób niż dotychczas. Wypisałam poniżej 7 cech i według nich opiszę każdą z substancji. Dzięki temu będziecie widziały bezpośrednio różnicę pomiędzy nimi. Myślę, że dzięki takiemu schematowi, łatwiej będzie Wam podjąć decyzję która substancja spełnia Wasze oczekiwania.

 

1. Od jak dawna substancja jest stosowana jako repelent?

DEET

Jest to najstarszy repelent. Wynaleziony został w 1946 toku dla armii amerykańskiej, jednak z czasem stał się łatwo dostępny także dla pozostałej części społeczeństwa. Stosowany powszechnie od 1957 roku.

 

ikarydyna

Wynaleziona stosunkowo niedawno, bo w latach 80. XX wieku.

 

olejki eteryczne

Pierwsze olejki eteryczne powstały tysiące lat temu. Już starożytnie Egipcjanie stosowali je na skórę chroniąc się przed komarami.

 

2. Przed czym chroni?

DEET

Chroni przed komarami, kleszczami, meszkami, pluskwami, gzami

 

ikarydyna

Chroni przed komarami, meszkami i kleszczami.

 

olejki eteryczne

W zależności od rodzaju olejku, chroni on przed różnymi owadami i kleszczami. Przeczytajcie jednak dalej w artykule jaki jest czas ich działania po zaaplikowaniu na skórę oraz jakie minimalne stężenie musi znajdować się w produkcie, żeby był jakikolwiek efekt.

Przykładowe działanie niektórych olejków eterycznych:

  • citronellowy (Citronellol) – chroni przed komarami, meszkami, muchami, kleszczami, wszami i pchłami,
  • lawendowy – chroni przed molami i komarami,
  • cytrynowo-eukaliptusowy (Citrodiol) – chroni głównie przed komarami,
  • eukaliptusowy – chroni głównie przed komarami,
  • geraniowy (Geraniol) – chroni głównie przed kleszczami,
  • miętowy – chroni przed komarami i muchami,
  • paczulowy (Pogostemon Cablin Oil) – chroni głównie przed komarami,
  • bazyliowy – chroni przed komarami,
  • anyżowy – chroni przed muchami i komarami,
  • z trawy cytrynowej [z ang. lemongrasowy] (Cymbopogon Winterianus) – działa podobnie do olejku citronellowego,
  • z nasion andiroby – stosowany przez Indian w Amazoni – chroni przed komarami.

 

3. Bezpieczeństwo.

DEET

Dostaje się do organizmu przez skórę i przewód pokarmowy. Gdy jest nieprawidłowo aplikowany, może przedostać się do oczu. Może kumulować się w różnych częściach organizmu (m.in. w mózgu, nerkach, wątrobie, płucach, śledzionie).

Podczas długotrwałego i częstego stosowania preparatów z DEETem, zarówno u dzieci jak i dorosłych mogą wystąpić skutki uboczne głównie o charakterze neurologicznym, m.in.:

  • zawroty głowy,
  • silne bóle głowy,
  • trudności w koncentracji,
  • senność lub bezsenność,
  • drażliwość,
  • nadmierne pobudzenie,
  • agresja,
  • niepokój,
  • reakcje alergiczne skóry,
  • zaburzenia koordynacji ruchowej,
  • niekontrolowane ruchy kończyn,
  • drgawki,
  • napady padaczkowe,
  • śpiączka,
  • obrzęk mózgu,
  • śmierć.

 

DEET jest substancją toksyczną, a poziom szkodliwości zależy m.in. od dawki, długości narażenia, częstości stosowania, wieku, płci czy ogólnego stanu zdrowia.

Ponad połowa zatruć preparatami z DEET jakie zostały zgłoszone w latach 2015-2019 do AAPCC (Amerykański Ośrodek Kontroli Zatruć) dotyczyła dzieci poniżej 5 roku życia.

U najmłodszych encefalopatia toksyczna występowała nie tylko po spożyciu w dużej ilości lub wielokrotnym stosowaniu repelentów z DEET, ale także po krótkotrwałej ekspozycji.

 

Zgodnie z Dyrektywą Komisji EUropejskiej 2010/51/UE z dnia 11.08.2010 r., repelenty zawierające DEET powinny być stosowane wyłącznie 1 raz dziennie. Nie zaleca się stosowania repelentów z DEET u dzieci poniżej 12. roku życia, a bezwzględnie zabrania się u dzieci poniżej 2. roku życia i u kobiet w ciąży.

Nie wolno stosować jednocześnie preparatów z DEET i ikarydyną, gdyż jest to połączenie toksyczne dla ludzi.

 

ikarydyna

Nie powoduje reakcji alergicznych. Jest bezpieczna, bo nie wchłania się do organizmu tak jak DEET, dzięki czemu ma większą trwałość na powierzchni skóry.

Może być stosowana u dzieci powyżej 2. roku życia, kobiet w ciąży, mam karmiących piersią i wszystkich pozostałych dorosłych.

Nie wolno stosować jednocześnie preparatów z DEET i ikarydyną, gdyż jest to połączenie toksyczne dla ludzi.

 

olejki eteryczne

Pomimo naturalności olejków eterycznych mogą one uczulać oraz powodować odczyny skórne, podrażnienia oczu i skóry, kichanie, łzawienie. Jest to częste szczególnie u dzieci poniżej 3 roku życia.

Nie wszystkie olejki nadają się dla niemowląt, kobiet w ciąży oraz mam karmiących piersią.

Istnieją ogromne różnice między producentami od jakiego wieku u dzieci można stosować preparaty odstraszające z olejkami eterycznymi (co jest bardzo mylące dla rodziców). Ja podchodzę do tego w ten sposób, że o ile dziecko nie ma skóry wrażliwej, atopowej lub skłonnej do alergii, a produkt zawiera dobry, bezpieczny skład, polecam go także rodzicom niemowląt (oczywiście z informacją, że olejek może uczulić i podrażnić).

Pamiętajcie! Preparaty zawierające naturalne olejki eteryczne najczęściej nie są w rzeczywistości produktami naturalnymi, gdyż zawierają całą masę chemicznych dodatków (nie)zbędnych do stworzenia stabilnej formuły, np. Phenoxyethanol, Methylchloroisothiazolinone, Methylisothiazolinone czy DMDM Hydantoin (donor formaldehydu!). Zwracajcie uwagę na skład.

 

4. Stężenie, czas działania i skuteczność.

DEET

  • Repelenty zawierające DEET występują w stężeniu od 5 do 100%.
  • Czas działania i poziom ochrony repelentów zawierających DEET zależy od jego stężenia. Istnieje zależność, że im wyższe stężenie, tym lepsza i dłuższa ochrona, jednak stężenie DEETu powyżej 50% nie wydłuża już czasu ochrony.
  • Poniżej 10% DEET – chroni maksymalnie do 2h.
  • 25-30% DEET – chroni przez około 5-8 h.

 

ikarydyna

  • 20% ikarydyna zapewnia ochronę przed owadami i kleszczami do 14 godzin.
  • 10% ikarydyna do 8 h.
  • Ikarydyna jest obecenie rekomendowana przez WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) oraz EWG (Environmental Working Group)* jako najbezpieczniejsza i jednocześnie najskuteczniejsza substancja odstraszająca owady i kleszcze.

*amerykańska grupa działaczy, która specjalizuje się w badaniach na temat wpływu różnych substancji na środowisko. Wydaje ona również ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa produktów.

 

olejki eteryczne

  • Należy bardzo często reaplikować repelenty zawierające olejki eteryczne. Chronią od 0,5 do 2 h, ponieważ szybko parują z powierzchni ciała (krótka trwałość). Dodatkowo, im wyższa temperatura otoczenia, tym szybciej ulatnia się zapach i olejek krócej działa.
  • Przykładowo olejek citronellowy (Citronellol), gdy występuje w produkcie w stężeniu 5-15%, działa 0,5-2 h, ale już olejek lawendowy w stężeniu minimum 6% działa tylko 30 minut.
  • Pomimo wielu badań wykazano, że olejki eteryczne nie są zbyt skuteczne, szczególnie w porównaniu z ikarydyną i DEET.

 

5. Wygląd i zapach.

DEET

Bezbarwna ciecz o charakterystycznym, nieprzyjemnym, duszącym zapachu.

Wyczuwalny jest także dla zwierząt.

 

ikarydyna

Bezzapachowa.

 

olejki eteryczne

W zależności od kompozycji mają różne zapachy. Część z nich jest przyjemna, inne duszące. Dużo zależy tu od upodobania konkretnej osoby.

 

6. Wodoodporność.

DEET

Tak.

 

ikarydyna

Tak.

 

olejki eteryczne

Nie.

 

7. Ostrzeżenia.

DEET

  • Może powodować uszkodzenie, odbarwienie lub rozpuszczenie powierzchni plastikowych, gumowych, skórzanych, poliuretanowych, syntetycznych, m.in. wózka, fotelika, okularów, zegarka, telefonu, itp.
  • Zostawia tłuste plamy.
  • Jest łatwopalny.
  • Fotouczulający. Może powodować podrażnienia podczas kontaktu ze słońcem.
  • Rozpuszczalnikiem jest alkohol.
  • Przeznaczony dla dorosłych.

 

ikarydyna

  • Nie jest szkodliwa dla tworzyw sztucznych.
  • Rozpuszczalnikiem jest woda.
  • Bezpieczna dla środowiska.

 

olejki eteryczne

  • Mogą uczulać oraz powodować odczyny skórne, podrażnienia oczu i skóry, kichanie, łzawienie. Jest to częste szczególnie u dzieci poniżej 3 roku życia.
  • Nie wszystkie olejki nadają się dla niemowląt, kobiet w ciąży oraz mam karmiących piersią.
  • Rozpuszczalnikiem jest alkohol.

 

Wybór Matki Aptekarki

Jak widzicie bezpieczeństwo, skuteczność i odpowiednio długi czas działania zapewnia jedynie 20% ikarydyna. Z tych powodów wybrałam repelent właśnie z tą substancją aktywną.

Moskito Guard, bo o nim mówię, dzięki swoim właściwościom i nowoczesnym rozwiązaniom znalazł się już w zeszłym roku na pierwszym miejscu rankingu chemicznych repelentów dla dzieci. W tym roku dalej nie ma sobie równych i pozostaje na miejscu lidera.

 

Za co lubię Moskito Gurad:

  1. Jest bezpieczny, bo nie zawiera DEETu.
  2. Zawiera 20% ikarydynę, która skutecznie chroni przed komarami (do 8h) oraz kleszczami i meszkami (do 4 h).
  3. Mogą ją stosować dzieci powyżej powyżej 2. roku życia, kobiet w ciąży, mam karmiące piersią i wszyscy pozostali dorośli. Oznacza to, że cała rodzina może używać jeden produkt, a z doświadczenia wiem, że zwiększa to szansę na regularne stosowanie repelentów. Nie musisz już mieć 2-3 oddzielnych preparatów.
  4. Ma postać balsamu, dzięki czemu możliwa jest precyzyjna aplikacja.
  5. Jest bezpieczny dla skóry.
  6. Ma bardzo ładny, delikatny zapach.
  7. Nie zostawia tłustych plam i się nie klei.
  8. Jest wodoodporny.
  9. Formuła na bazie wody, a nie alkoholu, dzięki czemu nawilża wierzchnią warstwę skóry.
  10. Opakowanie wytrzymuje temperatury do 40°C, możesz więc zabierać Moskito Guard ze sobą na wycieczki.
  11. Dozwolony do przewożenia w samolocie.
  12. Jedna formuła odpowiednia dla wszystkich stref kuli ziemskiej. Możesz używać Moskito Guard zarówno w domu, jak i na zagranicznych wakacjach.
  13. Występuje w 3 opakowaniach:
  • Butelka aluminiowa z atomizerem o pojemności 75 ml.

Moskito Guard, balsam odstraszający owady komary, kleszcze, meszki, ikarydyna, Matka Aptekarka

 

  • Travel pack z PCV z atomizerem o pojemności 18 ml, zwana również „zapalniczką”, funkcjonalne i praktyczne opakowanie mieszczące się w dłoni lub kieszeni.

Moskito Guard, Travel Pack, balsam odstraszający owady komary, kleszcze, meszki, bez DEET, 18 ml, Matka Aptekarka

 

  • Chusteczki nasączone balsamem, 15 sztuk w opakowaniu. Należy zużyć w ciągu 3 miesięcy od pierwszego otwarcia.

Moskito Guard, chusteczki z balsamem odstraszającym owady komary, kleszcze, meszki, Matka Aptekarka

 

 

Znasz już właściwości DEETu, ikarydyny oraz olejków eterycznych. Wiesz też jaka substancja jest najbezpieczniejsza oraz który preparat ja stosuję dla całej swojej rodziny. A Ty co wybierasz?

 

Udanej i bezpiecznej zabawy na dworze.

 

Enjoy!

Ana

 

Artykuł powstał we współpracy z marką Moskito Guard.

 

Bibliografia:

[1] https://www.dbc.wroc.pl/Content/.18991/Kociolek-Balawejder_Zlocinska_Srodki_odstraszajace_owady_w_ochronie.pdf, 08.03.2021
[2] https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:211:0014:0016:PL:PDF, 07.03.2021
[3] Schutze G.E., Fischer M., Repellents part of arsenal in war against insects, AAP News. June 2013
[4] https://aapcc.org/annual-reports, dostęp 06.03.2021 r.
[5] Boomsma J.C., Parthasarathy M., Human use and exposure to insect repellents containing DEET. Study submitted to the US Environmental Protection Agency in response to data call-in on DEET, 1990
[6] US. Department Of Health And Human Services, Agency for Toxic Substances and Disease Registry, Toxicological profile for DEET (N,N-diethyl-meta-toluamide), 2017
[7] Tavares E.M., Judge B.S., Jones J.S., Bug off! Severe toxicity following inhalational exposure to N, N-diethyl-meta-toluamide (DEET), The American Journal of Emergency Medicine, 2019 Jul; 37(7): 1395.e3-1395.e4
[8] Bell J.W., Veltri J.C., Page B.C., Human exposures to N,N-diethyl-m-toluamide insect repellents reported to the American Association of Poison Control Centers 1993-1997, International Journal of Toxicology, 2002, 21(5): 341-352
[9] Edwards D.L., Johnson C.E., Insect-repellent-induced toxic encephalopathy in a child, The Journal of Clinical Pharmacology, 1987, 6(6): 496-498
[10] Zadikoff C.M., Toxic encephalopathy associated with use of insect repelent, The Journal of Pediatrics 1979, 95(1): 140- 142
[11] Petrucci N., Sardini S., Severe neurotoxic reaction associated with oral ingestion of low-dose diethyltoluamide-containing insect repellent in a child, Pediatric Emergrency Care 2000, 16(5): 341-342
[12] Briassoulis G., Narlioglou M., Hatzis T., Toxic encephalopathy associated with use of DEET insect repellents: a case analysis of its toxicity in children, Human & Experimental Toxicology, 2001, (20): 8-14
[13] Tenenbein M., Severe toxic reactions and death following the ingestion of diethyltoluamidecontaining insect repellents. JAMA 1987, 258(11): 1509-1511
[14] http://static.ewg.org/reports/2013/bug_repellents/2013_EWGs_Guide_to_Bug_Repellents.pdf?_ga=2.183054373.209518556.1498863432-753189801.1495205289, 08.03.2021
[15] Heick H.M., Shipman R.T., Norman M.G., Reye-like syndrome associated with use of insect repellent in a presumed heterozygote for ornithine carbamoyl transferase deficiency, The Journal of Pediatrics, 1980, 97(3): 471- 473
[16] Wiles D., Yee J., Castillo U., A lethal case of DEET toxicity due to intentional ingestion. Journal of Analytical Toxicology [Epub ahead of print], 2014
[17] Ek C.J., Dziegielewska K.M., Habgood M.D., Barriers in the developing brain and neurotoxicology, Neurotoxicology 2012, 33(3): 586-604
[18] Gliniewicz A., Repelenty w profilaktyce chorób przenoszonych przez kleszcze, (w:) Materiały szkoleniowe. Konferencja szkoleniowa dla lekarzy medycyny pracy i POZ pt. „Profilaktyka chorób przenoszonych przez kleszcze ze szczególnym uwzględnieniem boreliozy”. 19 listopada 2010 r., Lublin, Polska. Instytut Medycyny Pracy, Instytut Medycyny Wsi, Łódź–Lublin 2010
[19] Hampers L.C., Oker E., Leikin J.B., Topical use of DEET insect repellent as a cause of severe encephalopathy in a healthy adult male. Academic Emergency Medicine 1999, 6(12): 1295-1297
[20] http://www.epa.gov/air/criteria.html. January 08, 2014
[21] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 roku w sprawie udostępniania na rynki i stosowania produktów biobójczych
[22] https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2020/noninfectious-health-risks/mosquitoe
[23] Kaczorowska D., Gniadek K., Trudna legislacja repelentów, Chemia i Biznes, Rynek Kosmetyczny i Chemii Gospodarczej, THETA Doradztwo Techniczne 1/2019, 91-93
[24] http://www.who.int/ith/en/, dostęp 08.03.2021
[25] Stafford K.C., Tick management handbook. Bulletin No 1010. The Connecticut Agricultural Experiment Station, South Windsor 2007
[26] file:///C:/Users/User/AppData/Local/Temp/MedExpressPL-co-najskuteczniej-odstrasza-kleszcze-sa-polskie-badania.pdf, 08.03.2021