Czy każda sól fizjologiczna jest solą fizjologiczną?

Z racji tego, że sole są notorycznie mylone przez rodziców, przygotowałam dla Was wpis, z którego skorzystają zarówno mamy i tatusiowie noworodków / niemowląt jaki i starszych dzieci, gdyż wiele produktów i farmaceutyków używa się dłużej niż tylko w pierwszym roku macierzyństwa. 

Sól fizjologiczna przyda się już od pierwszych dni po porodzie i będzie Wam towarzyszyła zapewne przez długie lata. Najpierw do przemywania oczu maluszka czy czyszczenia noska, a później także do inhalacji w infekcjach z kaszlem, katarem czy chrypką czy przemywania oczu / nosa.

Przeczytajcie uważnie ten wpis, żebyście wiedziały którą sól do czego się używa, aby nie dochodziło do pomyłek.

No to zaczynamy 🙂

Wiem, wiem, pewnie niejedna z Was pomyślała, o co chodzi tej Matce Aptekarce?! Co ona mówi?! Jak sól fizjologiczna może nie być solą fizjologiczną?!

No i właśnie… otóż może.

Jak? Zdecydowana większość soli, zarówno izotonicznych jak i hipertonicznych, jest pakowana w 5 ml opakowania zwane ampułkami. Nawet nie zdajecie sobie sprawy jak często są one mylone między sobą!

Jak się okazuje:

• wiele osób nie wie jakie stężenie ma sól fizjologiczna i czym różni się od innych,
• często dostaje wiadomości ze zdjęciem, na którym jest ampułka soli o stężeniu np. 0,9% i pytanie: „jaka to sól„?
• są osoby, które nieświadomie przemywają dzieciom oczy przy pomocy ectodose albo nebu-dose hialuronic – bo przecież obie ampułki zawierają 0,9% NaCl – ale że mają jeszcze inne składniki, to już nieważne,
• zdarza się, że rodzice mają ampułki Aqua pro injectione (woda do wstrzykiwań) i omyłkowo inhalują nimi swoje maluchy (myśląc, że to sól fizjologiczna).

I mimo, że wiem, iż dla części z Was logicznym jest, że sól fizjologiczna, to ta o stężeniu 0,9%, z powodu wielu pomyłek postanowiłam napisać dla Was tenże artykuł.

Wyjaśnię w nim krótko różnice między dostępnymi obecnie na rynku solami.

1. Sól fizjologiczna

• Nazewnictwo: sól fizjologiczna, płyn fizjologiczny, roztwór fizjologiczny, fizjologiczny roztwór soli, sól izotoniczna, izotoniczny roztwór soli, chlorek sodu, Natrium chloratum, Natrii chloridum.
• Stężenie: 0,9% NaCl lub 9 g/l, czyli takie jak łzy i płyn międzykomórkowy w organizmie.
• Działanie: nawilża drogi oddechowe; oczyszcza śluzówki nosa (zablokowane np. zalegającą wydzieliną) i oka. 
• Przeznaczenie: do higieny nosa, oczu i uszu; na rany; do nebulizacji; do rozcieńczanie innych substancji do inhalacji.
• Jest jałowa i nie zawiera konserwantów.
• Trwałość: maksymalnie do 16 h po otwarciu, choć najlepiej używać ją „na raz”, później traci jałowość (namnażają się bakterie) i nie nadaje się do użytku. Do przemywania oczu używać bezpośrednio po otwarciu.
• Wygląd: przezroczysty roztwór, bez widocznych cząstek.
• Dostępna jest najczęściej w 5 ml ampułkach, choć zdarza się również w opakowaniach o pojemności 10 ml.
• Przeznaczona dla noworodków, niemowląt, dzieci i dorosłych.
• Jest bezpieczna, higieniczna i łatwa w użyciu.
• Może być stosowana przez całą dobę.
• Nieprzeznaczona do wstrzykiwań (zastrzyków).
• Wszystkie ampułki po 5 i 10 ml można kupić bez recepty.
• Wyrób medyczny.

2. Sól hipertoniczna

• Roztwory o stężeniu wyższym niż fizjologiczne (od 1,5% do 10%), dzięki czemu woda napływa w ich kierunku.
• Działanie: nawilża drogi oddechowe, upłynnia i rozrzedza zalegającą wydzielinę, obkurcza śluzówkę, udrażnia nos.
• Przeznaczenie: do higieny nosa; do nebulizacji. Nie stosować do przemywania oczu.
• Jest jałowa i nie zawiera konserwantów.
• Trwałość: ampułka powinna być zużyta jednorazowo.
• Wygląd: przezroczysty roztwór, bez widocznych cząstek.
• Dostępna jest w 5 ml ampułkach.
• Przeznaczona zarówno dla dzieci jak i dorosłych.
• Generalnie nie jest wskazana u dzieci z nadreaktywnymi oskrzelami – mogą spowodować skurcz oskrzeli, kaszel a nawet duszność. Jeśli Twoje dziecko stosuje i jest wszystko dobrze, możecie nadal używać.
• Przy częstym stosowaniu może wysuszać śluzówkę dróg oddechowych.
• Do stosowania tylko w ciągu dnia, maksymalnie 3 godziny przed spaniem.
• Nieprzeznaczone do wstrzykiwań (zastrzyków) – wyjątek 10% roztwór NaCl.
• Niemal wszystkie preparaty to wyroby medyczne, 10% Natrium Chloratum to lek.

3. Sól z hialuronianem sodu

• Działanie: bardzo dobrze nawilża górne drogi oddechowe, nawadnia na dłużej niż sól fizjologiczna; wspomaga odruch kaszlu.
• Przeznaczenie: do nebulizacji w suchym kaszlu, suchym nosie i gardle. Nie stosować do przemywania oczu.
• Jest jałowa i nie zawiera konserwantów.
• Trwałość: ampułka powinna być zużyta jednorazowo.
• Wygląd: przezroczysty roztwór, bez widocznych cząstek.
• Dostępna jest w 5 ml ampułkach.
• Przeznaczona zarówno dla dzieci jak i dorosłych.
• Nie nadaje się do nebulizacji przy użyciu inhalatorów ultradźwiękowych i siateczkowych, gdyż ma większą gęstość oraz lepkość i może zakleić membranę.
• Nebu-dose hialuronic może być stosowana przez całą dobę, gdyż jest izotonicznym (fizjologicznym) roztworem.
• Nebu-dose plus może być stosowana tylko w ciągu dnia, maksymalnie 3 godziny przed spaniem, gdyż jest hipertonicznym roztworem.
• Nieprzeznaczone do wstrzykiwań (zastrzyków).
• Wyroby medyczne.

Nebu-dose hialuronic (zielony) – stężenie 0,9% NaCl + hialuronian sodu (0,1%)

Nebu-dose plus (morski) – stężenie 3% NaCl + hialuronian sodu (0,1%)

4. Sól z ektoiną

• Stężenie: 0,9% NaCl – roztwór izotoniczny (fizjologiczny).
• Działanie: przeciwalergiczne, wspomagająco przeciwzapalnie w schorzeniach dróg oddechowych, lekko rozrzedzająco wydzielinę, nawilżająco.
• Przeznaczenia: do nebulizacji w astmie, alergiach dróg oddechowych, zapaleniu oskrzeli i POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc). Nie stosować do przemywania oczu.
• Jest jałowa i nie zawiera konserwantów.
• Trwałość: ampułka powinna być zużyta jednorazowo.
• Wygląd: przezroczysty roztwór, bez widocznych cząstek.
• Dostępna jest w 2,5 ml ampułkach.
• Przeznaczona zarówno dla dzieci jak i dorosłych.
• Może być stosowana tylko w ciągu dnia, maksymalnie 3 godziny przed spaniem, gdyż może powodować kaszel.
• Stosować maksymalnie 2 razy na dobę.
• Pomiędzy zastosowaniem Ectodose a inhalacją innej substancji, należy zachować przynajmniej 15-minutowy odstęp.
• Nieprzeznaczona do wstrzykiwań (zastrzyków).
• Wyrób medyczny.

Ectodose – ektoina 1,3%, sól morska, woda

Nebu Pulmo – stężenie 3% NaCl + ektoina (nie wiadomo jaki %)

Podsumowując,

Bądźcie uważni i zanim zastosujecie którąkolwiek z ampułek, przeczytajcie co to za sól.

Sól fizjologiczna to tylko ta 0,9%. Nie ma czegoś takiego jak sól fizjologiczna 3%. Jest za to sól hipertoniczna 3%.

Do przemywania oczu dzieciom i dorosłym służyć powinna tylko sól fizjologiczna.

Podczas inhalacji sterydami (np. Pulmicort, Nebbud, Budixon), substancjami wykrztuśnymi (np. Mucosolvan inhalacje) czy rozszerzającymi oskrzela (np. Berodual, Atrovent), w celu nadania odpowiedniej objętości używaj tylko soli fizjologicznej.

Enjoy!

Ana

Przeczytaj jeszcze na temat:

Czy sól morska i mgiełka solankowa to to samo co sól fizjologiczna?

Woda morska w aerozolu do nosa dla dzieci. Izotoniczna czy hipertoniczna? Porównanie

Aspirator do nosa. Szkodzi czy pomaga? Który wybrać? Zestawienie.